Na Placu Floriana w Lewkowie odbyło się uroczyste odsłonięcie pomnika upamiętniającego powstańców wielkopolskich z lat 1918-1919, żołnierzy Armii Polskiej z 1920-1921 i działaczy niepodległościowym z lat 1918-1939. Tablica pamiątkowa przedstawia 167. imion i nazwisk bohaterów , których historia sięga korzeniami lewkowskiej parafii.
Pomnik powstał z inicjatywy komitetu, którym kierowała Danuta Jonak – lokalna kronikarka, pasjonatka historii regionu, autorka wielu opracowań historycznych. Koordynowaniem projektu zajęła się Stefania Kątna, która pełni funkcję radnej gminy Ostrów Wielkopolski.
Tablice pamiątkowe udało się stworzyć już w zeszłym roku. Z powodu pandemii jego uroczyste odsłonięcie było możliwe dopiero teraz. Projekt pomnika został wykonany przez Barbarę Zabłocką. Tekst, który widnieje na tablicach opracowała Danuta Jonak. Filip Kasprzak opracował mapkę sytuacyjną pomnika, a technicznym wykonaniem zajęła się firma Jacka Motyla z Lamek.
W uroczystym otwarciu pomnika wzięło udział wielu zaproszonych gości m.in. przedstawiciele władz starostwa powiatowego oraz gminy Ostrów Wielkopolski. Swoją obecnością zaszczycili organizatorów również potomkowie powstańców wielkopolskich i żołnierzy polskich formacji zbrojnych. Pojawili się na uroczystości ze swoimi rodzinami. Była to dla nich bardzo ważna i wzruszająca chwila. Przekazali organizatorom podziękowania i wyrazy wdzięczności za upamiętnienie bliskich im osób. Na uroczystości pojawiła się córka jednego z powstańców – Władysława Nowaka. Pani Wiesława Nowak opowiedziała o losach swojego ojca i rodziny. Odnalazła również swoje zdjęcie z dzieciństwa na wystawie fotografii, która została przygotowana z okazji odsłonięcia pomnika.
Uroczystość rozpoczęła się Mszą Św. W kościele parafialnym w Lewkowie w intencji powstańców i ich rodzin. Po zakończeniu mszy w asyście pocztów sztandarowych Ochotniczych Straży Pożarnych, uczestnicy przeszli na Plac Floriana. Tam odbyła się oficjalna część uroczystości. Danuta Jonak przedstawiła historię walk niepodległościowych z udziałem osób z parafii Świętego Wojciecha. – Bardzo często swoje pamiątki związane z uczestnictwem w powstaniu czy wojnie były ukrywane, czasem były one odnalezione po wielu, wielu latach podczas remontów budynków np. Pamiętnik z powstania wielkopolskiego napisany w 1936 r. przez Franciszka Kędziorę, ur. w Czekanowie, a odnaleziony w 2016 r. podczas remontu budynku mieszkalnego w Ostrowie, czy też odnaleziony po wojnie w czasie remontu budynku gospodarczego Album Pamiątkowy Powstańców i Niepodległościowców Ziem zachodnich Rp z fotografią Jana Kowalczyka ur. w Słupi i krótką notatką o nim.
– Pomnik ten to lokalna historia, symbol wspólnego szacunku dla przeszłości i będzie on wyrazem naszego wspólnego hołdu dla tych, którzy na niego najbardziej zasłużyli – dla polskich bohaterów walczących o wolność i niepodległość. Dla młodego pokolenia naszego regionu, będzie niezapomnianą lekcją historii naszych małych Ojczyzn z parafii lewkowskiej – podkreśla Danuta Jonak.
Odsłonięcia pomnika dokonał proboszcz tamtejszej parafii – ks. Rober Piechocki. Odbył się Apel Pamięci i oddanie hołdu powstańcom i żołnierzom. Zaproszeni goście złożyli wieńce i kwiaty. Ostatnia część uroczystości odbyła się na sali wiejskiej, gdzie goście wygłosili okolicznościowe przemówienia. Odbył się również koncert pieśni patriotycznych w wykonaniu artystów z gminy Ostrów Wielkopolski. Każdy uczestnik został obdarowany śpiewnikiem, dzięki któremu mógł towarzyszyć artystom w wykonywaniu pieśni. W międzyczasie można było podziwiać tematyczną wystawę fotograficzną.
